Ответьте на вопросы.

1. Где много деревьев?-В саду 2. Где стоит шкаф?- В углу 3. Где находится Гостиный двор?- На углу Невского и Садовой 4. Где вы были?-В аэропорту 5. Где можно стоять и фотографировать?-На мосту. 6. Где конфета?- Во рту (рот) 7. Где можно собирать грибы?- В лесу (лес).
2. 1. В сентябре 2. В июне 3. В январе 4. В январе и в феврале 5. В июле и в августе 6. В ноябре 7. В декабре

1. Когда твой день рождения? – Мой день рождения в апреле.

Когда ты был в Минске? – Я был в Минске в мае и в июне.

Когда будут экзамены?- Экзамены будут в январе.

Когда будут летние каникулы?- Летние каникулы будут в июле и в августе.

4. 1. В прошлом году 2. В этом году 3. На следующем году 4 В прошлом году 5. В этом году

When did you start school? Do you remember your first day?

I started school when I was six. Yes, I remember my first day.

How do you get to school?

I get to school by car.

Do you enjoy school life?

Yes, I enjoy my school life.

Who is your favorite teacher? What do you remember about him or her?

My favorite teacher is Mrs. Hakobyan.

What is your favorite subject at school? Why?

My favorite subject is Mathematics. It is an interesting subject.

Do you have to wear a uniform to school?

No, we don’t have to wear a uniform.

How many children are there in your class? What is the best number of students for a class?

There are twenty-eight children in our class.

What do you and your classmates do during your lunch break?

We play, talk about films and go for a walk.

В парикмахерской

Христианская притча

Один человек пришёл в парикмахерскую. Во время стрижки и бритья заговорили с парикмахером о Боге.

Парикмахер сказал:

— Что бы вы мне ни говорили, а я не верю, что Бог есть.

— Почему? — спросил клиент.

— Достаточно выйти на улицу, чтобы убедиться, что Бога нет. Вот скажите, если Бог существует, откуда столько больных людей? Откуда беспризорные дети? Если бы он действительно существовал, не было бы ни страданий, ни боли. Трудно представить себе любящего Бога, который допускает всё это.

Клиент задумался. Когда парикмахер закончил работу, клиент щедро расплатился. Выйдя из парикмахерской, он увидел на улице заросшего и небритого человека. Тогда клиент вернулся в парикмахерскую, пригласил парикмахера к окну и, показывая пальцем на бродягу, сказал:

— Парикмахеров не существует! — вежливо приподнял шляпу и вышел.

Վարսավիրանոցում

Քրիստոնեական առակ

Մի մարդ եկավ վարսավիրանոց: Մազերը կտրելու և սափրվելու ընթացքում նրանք վարսավիրի հետ խոսեցին Աստծո մասին:

Վարսավիրն ասաց.

— Ինչ էլ որ ասեք ինձ, ես չեմ հավատում, որ Աստված գոյություն ունի:

— Ինչո՞ւ,- հարցրեց հաճախորդը

— Բավական է դուրս գալ և  համոզվել, որ Աստված չկա: Ասեք ինձ, եթե Աստված գոյություն ունի, ինչու՞ այդքան հիվանդ մարդիկ կան: Ինչու՞ անտուն երեխաներ կան: Եթե ​​իրոք Աստված գոյություն ունենար, ոչ մի տառապանք և ցավ չէր լինի: Դժվար է պատկերացնել սիրող Աստծուն, որը Աստված կարող է թույլ է տալ այս ամենը:

Հաճախորդը սկսեց մտածել: Երբ վարսավիրն ավարտեց աշխատանքը, հաճախորդը մեծահոգաբար վճարեց: Վարսավիրանոցից դուրս  գալով ՝  նա փողոցում տեսավ չսափրված մի տղամարդու: Այդ ժամանակ հաճախորդը վերադարձավ վարսավիրանոց, վարսավիրինն հրավիրեց պատուհանի մոտ և մատնացույց անելով թափառաշրջիկին՝ ասաց.

— Վարսավիրներ չկան, — քաղաքավարորեն բարձրացրեց գլխարկը և դուրս եկավ:

Лук и стрела

Притча Омара Хайяма

Рассказывают, что однажды царь Хосров Нушинраван спросил своего приближённого Бабака Ариза:

— Кто из воинственных людей более известен?

— Те, кто владеет луком и стрелой, — ответил Ариз.

Нушинраван был удивлён этим ответом и спросил Ариза, какими же, по его мнению, должны быть эти лучшие бойцы. Бабак Ариз ответил:

— Они должны быть такими, что всё их тело — сердце, всё их сердце — рука, вся их рука — лук, и весь их лук — стрела, а вся их стрела попадает в сердце врага.

— Как же понять все эти иносказания? — спросил Нушинраван.

— Надо понимать так, что они должны иметь сердце сильное и крепкое, как и их рука, жилы ровные и крепкие, как лук, и стрелу прямую и ровную, как тетиву, а если будет так, они увидят место своей стрелы в сердце врага, — пояснил Бабак Ариз.

Աղեղն ու նետը

Ասում են, որ մի անգամ թագավոր Խոսրով Նուշինավանը հարցրեց իր բարեկամ Բաբակ Արիզին.

— Ովքե՞ր են մարտիկներից ավելի հայտնի:

-Նրանք, ովքեր ունեն աղեղ ու նետը, — պատասխանեց Արիզը:

Նուշինավանը զարմացավ այս պատասխանից և Արիզին հարցրեց.

-Ովքե՞ր են, ըստ նրա, այդ լավագույն մարտիկները:

Բաբակ Արիզը պատասխանեց.

— Նրանք պետք է լինեն այնպիսին, որ նրանց ամբողջ մարմինը սիրտ լինի, ամբողջ սրտը ՝ ձեռք, ամբողջ ձեռքը ՝ աղեղ, և ամբողջ աղեղը՝ նետ ու  նրանց նետերը ջախջախեն թշնամուն

— Ինչպե՞ս հասկանալ այս բոլոր այլաբանությունները, — հարցրեց Նուշինավանը:

— Մենք պետք է հասկանանք, որ նրանք պիտի ունենան ուժեղ սիրտ, ինչպես իրենց ձեռքը, ուղիղ ու ամուր երակներ, ինչպես աղեղը, և ուղիղ նետ, ինչպես աղեղնավորը, և եթե այդպես լինի, նրանք կտեսնեն իրենց նետերը թշնամու սրտում, — բացատրեց Բաբակ Արիզը:

Որսորդն եւ կաքաւն

Որսորդը  կալաւ կաքաւ մի եւ կամէր զենուլ: Եւ ասէ կաքաւն.

— Մի՛ սպանանէր զիս, զի ես խաբեցից զբազում կաքաւս ու ածից յականատս քո:

Եւ ասէ որսորդն.

— Այժմ ստուգիւ մեռցիս ի ձեռաց իմոց, զի զսիրելիս եւ զազգականս քո մատնես ի մահ:

Բառարան

կալաւ — բռնեց

զենուլ — մորթել

ասէ — ասում է

զիս — ինձ

զի — որ, թե, որովհետև, որպեսզի

խաբեցից — խաբեմ, կխաբեմ, պիտի խաբեմ, խաբելու եմ

ածից — բերեմ, կբերեմ, պիտի բերեմ, բերելու եմ

ականատ — թակարդ

յականատ — (դեպի) թակարդները, թակարդներում

ստուգիւ — ստուգապես, իսկապես

մեռցիս — մեռնես, կմեռնես, պիտի մեռնես, մեռնելու ես

ի ձեռաց — ձեռքից

զսիրելիս — սիրելիներին

զազգականս — ազգականներին

մատնես — մատնում ես

ի մահ — մահվան

Հարցեր և առաջադրանքներ

Ճիշտ կարդա հետևյալ բառերը.

զբազում, զսիրելիս, յականատս:

Աշխարհաբար դարձրու հետևյալ բառերն ու բառակապակցությունները.

կաքաւ մի- մի կաքավ

մի՛ սպանաներ-մի՛ սպանիր

զբազում կաքաւս- շատ կաքավներ

յականատս քո- քո թակարդները

ի ձեռաց իմոց-իմ ձեռքից

զսիրելիս եւ զազգականս քո-քո սիրելիներին և ազգականներին

Արտագրիր այս հարցերի պատասխանները.

Ի՞նչ բռնեց որսորդը:

Որսորդը  կալաւ կաքաւ մի:

Կաքավն ի՞նչ խոստացավ որսորդին:

• Մի՛ սպանանէր զիս, զի ես խաբեցից զբազում կաքաւս ու ածից յականատս քո:

Կաքավի խոստմանն ի՞նչ վերաբերմունք ցույց տվեց որսորդը:

— Այժմ ստուգիւ մեռցիս ի ձեռաց իմոց, զի զսիրելիս եւ զազգականս քո մատնես ի մահ:

Առակն աշխարհաբար դարձրու:

Որսորդը և կաքավը

Որսորդը մի կաքավ բռնեց և ուզում էր մորթել: Եվ կաքավն ասաց.

— Մի՛ սպանիր ինձ, քանի որ ես կխաբեմ շատ կաքավների ու քո թակարդը կգցեմ:

Եվ որսորդն ասաց.

— Այժմ կսպանեմ քեզ իմ ձեռքով,  քանի որ սիրելիներիդ ու ազգականներիդ մատնում ես մահվան:

Ինչպիսի՞ն է կաքավը (բնութագրիր կաքավին):

Կաքավը եսասեր էր, քանի որ իրեն փրկելու նպատակով պատրաստ էր դավաճանել իր սիրելիներին ու ազգականներին:

Ինչ է ցույց տալիս առակը:

Երբեք մի՛ դավաճանիր սիրելիներիդ ու ազգականներիդ սեփական կաշիդ փրկելու համար:

Նարինջները. Վիլյամ Սարոյան

Այս պատմվածքը մի տղայի մասին է, ով կորցրել էր ծնողներին և ապրում էր հորեղբոր ընտանիքում։ Նրա հոգում խորը տխրություն կար։ Լյուկն ապրում էր ամենօրյա վեճերի մեջ․ հորեղբոր կինը ամուսնուն բողոքում էր իրենց վատ ապրուստից և անընդհատ վիճում էր։ Իսկ Լյուկը ստիպված էր փողոցում կանգնել ու նարինջ վաճառել։ Հորեղբայրն ասում էր․ «Լյուկ, քեզանից նարինջ չեն գնի, եթե չժպտաս: Մարդկանց հաճելի է, երբ նարինջ վաճառող տղան ժպտում է: Դա նրանց դուր է գալիս»։

Սակայն Լյուկը չէր կարողանում ժպտալ, քանի որ նա որբ էր, միայնակ։ Այգիներում ոտաբոբիկ վազելու փոխարեն նա ցուրտ ու մռայլ փողոցում փորձում էր գումար վաստակել։ Իմ կարծիքով Լյուկը հոգեպես շատ ուժեղ տղա էր: Շատ դժվար է այդպիսի պայմաններում ժպտալ: Բայց նա հույս ուներ, որ իր մոտ կստացվի, և գոնե մեկը նարինջ կգնի իրենից: Նա նույնիսկ ամենահու- սահատ պահին գիտակցում էր, որ իր լացով ոչինչ չի փոխվի: Եթե հայտնվեի այս պատմվածքում, կօգնեի Լյուկին նարինջները վաճառել, կփորձեի նաև նրան համոզել, որ կյանքի գույները հնարավոր է փոխել։

История флага Франции началась в 496 году, когда франкский король Хлодвиг I принял христианство и сменил свое белое полотнище на синее – символ святого Мартина, считавшегося покровителем Франции. Епископ Тура Мартин, живший в 4в. и впоследствии объявленный святым, согласно легенде, повстречав однажды на дороге оборванного нищего, отсек мечом и отдал ему половину своего синего плаща. Длительное время франки имели знамя в виде синей хоругви, укрепленной красным шнуром на кресте.

К концу 1944 Франция (в результате действий войск антигитлеровской коалиции и Движения Сопротивления.) была освобождена. Триколор вновь стал государственным и национальным флагом, а в 1953 году официально утверждена видоизмененная эмблема образца 1929 года. Поэтому наряду с изображением Марианны дикторский пучок считается символом Франции, ее республиканского строя. Ветви дуба и оливы на синем овале – символы достоинства и славы. Надпись на французском языке гласит – «Свобода. Братство. Равенство».

Довольно часто с этим девизом связывают символику цветов французского флага: синий – свобода, белый – равенство, красный – братство. Щит окружен цепью ордена Почетного легиона образца 1871 года. Вензель из латинских букв в центре двойного венка в нижней части цепи составляют инициалы названия «Французская Республика». На самом ордене вокруг профиля Марианны помещена надпись «Французская Республика. 1870». Последняя цифра – дата окончательной ликвидации монархии и провозглашения Третьей республики во Франции. Золотой и синий цвета эмблемы указывают на определенную преемственность национальных символов – королевского, наполеоновского и республиканского периодов.

Թարգմանություն

Ֆրանսիայի դրոշի պատմությունը սկսվեց 496 թվականից, երբ ֆրանկյան թագավոր Քլոդվիգ I- ը ընդունեց քրիստոնեությունը և իր սպիտակ շորը փոխեց կապույտի, որը Սուրբ Մարտինի խորհրդանիշն է: Նա համարվում էր Ֆրանսիայի հովանավոր սուրբը: Տուր Մարտինի եպիսկոպոսը, որն ապրում էր 4 դ. և համարվում էր սուրբ, ըստ առասպելի, երբ մի անգամ ճանապարհին հանդիպել է մի մուրացկանին, իր սուրով կտրել և նրան է տվել իր կապույտ թիկնոցի կեսը: Երկար ժամանակ ֆրանկները ունեին կապույտ դրոշի տեսքով դրոշակ, որը ամրացված էր խաչին կարմիր թելով:

1944թ-ի վերջին Ֆրանսիան (հակահիտլերյան կոալիցիայի և Դիմադրության շարժման ուժերի գործողությունների արդյունքում) ազատագրվեց: Եռագույնը դարձավ պետական ​​և ազգային դրոշ, և 1953-ին պաշտոնապես հաստատվեց 1929թ-ի մոդելի փոփոխված զինանշանը: Հետևաբար, Մարիաննայի կերպարին զուգահեռ, բանախոսի փունջը համարվում է Ֆրանսիայի ու նրա հանրապետական ​​համակարգի խորհրդանիշը  Կաղնու և ձիթապտղի ճյուղերը կապույտ օվալի վրա համարվում են արժանապատվության և փառքի խորհրդանիշ: Ֆրանսերենում գրված է. «Ազատություն. Եղբայրություն. Հավասարություն»:

Շատ հաճախ ֆրանսիական դրոշի գույների սիմվոլիզմը կապված է այս նշանաբանի հետ. կապույտը խորհրդանշում է  ազատություն, սպիտակը՝  հավասարություն, կարմիրը՝ եղբայրություն: Վահանը շրջապատված է 1871-ի «Պատվո լեգեոնի» մոդելի շղթայով: Լատինական մոնոգրամները շղթայի ներքեւի մասում գտնվող կրկնակի ծաղկեպսակի կենտրոնում «Ֆրանսիայի հանրապետություն» անվանման սկզբնատառերն են: Մարիանի պրոֆիլի շուրջը  տեղադրված է «Ֆրանսիայի հանրապետություն. 1870» մակագրությունը: Վերջին թիվը միապետության վերջնական քայքայման և Ֆրանսիայում երրորդ հանրապետության հռչակման ամսաթիվն է: Խորհրդանշանի ոսկե և կապույտ գույները ցույց են տալիս ազգային խորհրդանիշների որոշակի շարունակականություն `թագավորական, նապոլեոնյան և հանրապետական ​​ժամանակաշրջաններում:

Share this:

1. What do you like to do after school?

I like to play computer games.

2. Can you do what you like or there are things you must do?

I must do my homework, then I can do what I like.

3. Does your school have playing fields?

Yes, it does.

4. What is your favorite kind of sport?

My  favorite kind of sport is swimming.

5. What out-of-school activities are you fond of?

I am fond of swimming.

Առաջադրանքներ

Տրված տեքստերի եզակի թվով դրված գոյականներն ու դերանունները հոգնակի´ դարձրու: Փոփոխությունից ո՞ր տեքստի  միտքը փոխվեց:

Ա. Ամենից շատ զարգացած են չղջիկների ականջները, իսկ ամենից քիչ՝ աչքերը: Թռչելուց առաջ նրանք բերանները  մի քանի անգամ բացուխուփ են անում ու հետո միայն թռչում. պարզվում է, որ նրանք  ձայներ են ուղարկում մութ տարածությունների  մեջ ու սպասում արձագանքներին: Դրանց միջոցով նրանք իմանում են, թե առարկաներն իրենցից ի´նչ հեռավորությունների վրա են գտնվում ու կարողանում են տարածությունների մեջ ազատ կողմնորոշվել: Չղջիկները մթության մեջ ամեն ինչ զգում են, բացի բրդոտ կենդանիներից: Նրանք կարող են փոքրիկ մոծակների գոյությունը զգալ, բայց մեծ ոչխարները չնկատել: Դա նրանից է, որ բուրդը և բրդոտ կտորները կլանում են անլսելի ձայնները և թույլ չեն տալիս, որ դրանց արձագանքները հասնի չղջիկիներին:

Բ. 18-րդ դարում Անգլիայում ապրել են դարբիներ: Նրանք ցնցոտիներ են հագել և որպես թափառական երաժիշտներ՝  ջութակները  ձեռքներին շրջել են Եվրոպայում, որպեսզի պարզեն բարձրորակ պողպատ արտադրելու գաղտնիքները: Նվագելով պանդոկներում ու դղյակներում՝ նրանք լսել ու հավաքել են բազմաթիվ հետաքրքիր տեղեկություններ, որոնք հիմք դարձան նրանց հետագա հաջողությունների համար: Հետագայում եվրոպացի դարբիները վարձու մարդասպաններ էին ուղարկում Անգլիա՝ գաղտնիքները  առևանգողներին սպանելու, բայց նրանք ճարպկորեն շրջանցում էին վտանգները և օրեցօր հարստանում:

2. Փակագծում տրված բառերը դի´ր պահանջվող թվով:

Սպիտակ արագիլը աշխարհում  շատ տարածված թռչուն  է:

Հայաստանում շատ է հանդիպում Եղեգնաձորի, Վայքի և Աշոցքի շրջաններում:  Չվող թռչուններ են և կտուցներն ու ոտքերը՝ վառ կարմիր: Բնակվում են ո զույգերով ու գաղութներով:  Բները  տեղադրում են շենքերի տանիքներին, մետաղյա կամ բետոնե բարձր սյուններին և նման այլ տեղերում: Մարդիկ սիրում են նրանց թռիչքների հանգստությունը, թևերն ու խոր թափահարումները:

3. Բառակապակցությունների բառերն արտահայտի´ր բառերով:

Մարդկանց հավաքական ամբողջություն (շատ մարդիկ միասին)-մարդկություն

աշակերտների ամբողջություն-աշակերտություն

զինվորների ամբողջություն-ջոկատ

շատ դեղեր-դեղորայք

ծնողներն ու զավակները միասին-ընտանիք

ուսանողների ամբողջություն-ուսանողություն

4. Փակագծում տրված բառերն ու դերանունները գրի´ր համապատասխան թվով (եզակի կամ հոգնակի) և օրինաչափությունը բացատրի´ր:

Արհեստավորների միությունը շատ խիստ էր իր անդամների վրիպումների նկատմամբ:

Ժողովո՞ւրդն է ստեղծում անհատի փառքը, թե՞ անհատը՝ նրանց:

Վիրավոր գայլը չէր ուզում հասնել ոհմակին, որովհետև նրանք կխժռեին իրեն:

Երկրի օդային նավատորմը հնացել է, դրա  նորոգման ծախսերը շատ մեծ գումարներ են կազմում:

Ի՞նչ սպասելիք ունես այդ ամբոխից. նրանք դեռ կազմակերպվելու փորձ չեն անում:

Ո՞վ է պաշտպանում ժողովրդին, երբ նրանց վտանգ է սպառնում:

5. 5. Բացատրի´ր հոգնակի թվով դրված հավաքական գոյականները և դրանցով նախադասություններ կազմի´ր:

Օրինակ`

Հոտեր- ոչխարների խմբեր:

Ժողովուրդները պայքարում են իրենց իրավունքների համար:

Բանակները հանդիպեցին ռազմաճակատում:

Դասարանները մրցում էին միմյանց հետ:

Երամները չվում են տաք երկրներ:

Սահմանե՛ք ֆիզիկական երևույթ հասկացությունը:

Երևույթները, որոնց ընթացքում փոխվում են աոարկայի ձևը կամ չափսը, նյութի ագրեգատային վիճակը, անվանվում են ֆիզիկական:

Առաջարկե՛ք առնվազն երկու օրինակ:

Ջրի վերածվելը սառույցի,  գոլորշու վերածվելը ջրի

2. Հետևյալ երևույթներից որո՞նք են ֆիզիկական (ընտրությունը հիմնավորե՛ք). ա) սառույցի հալվելը գ) ջրի գոլորշիանալը բ) պղնձի սևանալը տաքացնելիս դ) բաժակի կոտրվելը
3. Սահմանե՛ք քիմիական երևույթ հասկացությունը: Առաջարկե՛ք առնվազն երկու օրինակ:

Երևույթները, որոնց ընթացքում փոխվում են նյութի բաղադրությունը, նյութերը փոխարկվում են մեկը մյուսի հետ, անվանվում էն քիմիական:

Երկաթի ժանգոտվելը, կաթի թթվելը

4. Հետևյալ երևույթներից որո՞նք են քիմիական (ընտրությունը հիմնավորե՛ք).

ա) ջրի եռալը

 բ) արծաթե զարդի սևանալը

 գ) երկաթի ժանգոտվելը

դ) կաթի թթվելը

5. Թվարկե՛ք քիմիական ռեակցիաների հատկանիշները: Բերե՛ք օրինակներ:

Ջերմության անջատվելը, հոտի հայտնվելը, գույնի փոփոխվելը, նստվածքի առաջանալը, գազի անջատվելը:

6. Ի՞նչ պայմաններ են անհրաժեշտ քիմիական ռեակցիաների ընթանալու համար: Թվարկե՛ք ձեզ հայտնի օրինակները:

Անհրաժեշտ է իմանալ իրականացվող ռեակցիայի արտաքին հատկանիշներն ու ընթանալու պայմաները:

Տնային առաջադրանքներ

1. Թարմ պատրաստված մուգ թեյի բաժակի մեջ լիմոնի կտոր դրե՛ք և խառնե՛ք: Ի՞նչ է նկատվում: Երևույթը քիմիակա՞ն է, թե՞ ֆիզիկական:

Տեղի է ունենում ռեակցիա, երևույթը քիմիական է:

2. Բաժակի մեջ կիսով չափ ջո՛ւր լցրեք, ջրում լուծե՛ք կես թեյի գդալ խմելու սոդա և ավելացրե՛ք լիմոն: Ի՞նչ է նկատվում: Երևույթը քիմիակա՞ն է, թե՞ ֆիզիկական:

Տեղի է ունենում ռեակցիա, երևույթը քիմիական է

1. Օղին
2. Բուսական յուղը
3. Արձանը
4. Ագրեգատային վիճակի
5. Այրվելու ունակությունը
6. Կրաքար
7. Մոլորակ
8. Պարարտանյութերի արտադրություն
9. Սպիրտայրոցի բոցը հանգցրել է փչելով
10. Թորում

Վարդան Այգեկցի

Արծիւ եւ նետ

Արծիւն երթայր յերկինս, եւ հարին զնա նետիւ: Եւ նա զարմացաւ, թէ ո՞վ զայս արար: Հայեցաւ եւ ետես զնետն` զփետուրն իւր եւ ասէ.

— Վա՛յ ինձ, զի յինէն է պատճառ սպանման իմոյ:

Բառարան

երթայր — գնում էր

յերկինս — երկնքում

հարին — խփեցին

զնա — նրան

նետիւ — նետով

արար — արեց

հայեցաւ — նայեց

ետես — տեսավ

իւր — իր

ասէ — ասում է

զի — որ, որովհետև, քանի որ

Հարցեր և առաջադրանքներ

Ճի՛շտ կարդա այս բառերը.

յերկինս, յինէն, իմոյ, զնա, զնետն, զփետուրն, իւր:

2. Աշխարհաբար դարձրու այս բառակապակցությունները.

զփետուրն իւր- իր փետուրն

պատճառ սպանման իմոյ- իր սպանվելու պատճառը:

3. Առակն աշխարհաբար դարձրու:

Արծիվը ճախրում էր երկնքում և նրան նետով խփեցին: Նա զարմացավ. թե ով դա  արեց: Նայեց ու տեսավ նետը՝ իր փետուրը և ասաց.

— Իմ սպանվելու պատճառն ինձանից է:

6. Առակի համառոտ փոխադրությունը գրաբար դարձրու (բառերի գրաբարյան դասավորությունն աշխատիր պահել).

Արծվին (զարծիւն) նետով խփեցին: Տեսնելով (տեսեալ) նետը` իր փետուրը, արծիվն ասում է.

— Իմ սպանվելու պատճառն ինձանից է:

Զարծիւն հարին նետիւ: Տեսեալ զնետն՝ զփետուրն իւր զարծիւն ասէ.

• Յինէն է պատճառ սպանման իմոյ:

Սպորավոր բույսերը ցամաքային բարձրակարգ բույսեր են, որոնք բազմանում են սպորներով: Այդպիսիների շարքում են մամուռները, պտերանմանները, ձիաձետերը, գետնամուշկերը: Մամուռները պատկանում են բարձրակարգ բույսերի առաջին բաժնին: Նրանք ավելի բարդ են կազմավորված, քան ջրիմուռները:

Կանաչ մամուռները տարածված են խոնավ անտառների կիսաստվերոտ, ստվերախիտ մասերում, որտեղ առաջացնում են համատարած փափուկ ծածկոց: Աճում են նաև մարգագետիններում, ճահիճներում, տունդրաներում, կարող են հանդիպել նաև քարերի ու ժայռերի վրա: Մամուռները իսկական ցամաքային բույսեր են, որոնց նախնիները, առաջին անգամ դուրս գալով ջրից, բնակեցրին ցամաքը: Մամուռները ֆոտոսինթեզ կատարող ոչ մեծ բույսեր են, որոնք ունեն վեգետատիվ օրգաններ` ցողուն և տերև, իսկ ձևավորված արմատներ չունեն, դրանց փոխարինում են հատուկ արմատանման գոյացումները ՝ ռիզոիդները: Մամուռները բազմանում են և՛ անսեռ, և՛ սեռական ճանապարհով միաժամանակ: Ներկայումս գիտությանը հայտնի է մամուռների գրեթե  25  հազար տեսակ: Մամուռներից են կկվավուշը, տորֆամամուռը, մարշանցիան, թելամամուռը: Խոնավությամբ հարուստ վայրերում աճում է կանաչ մամուռ կկվավուշը, որը նպաստում է մթնոլորտում խոնավության պահպանմանը, միաժամանակ այլ մամուռների հետ միասին կարող է դառնալ ճահճացման պատճառ: Կկվավուշը մամուռների ամենատարածված ներկայացուցիչներից մեկն է: Ունի մոտ  20−30  սմ երկարությամբ, կանաչաշագանակագույն, չճյուղավորված և ուղղաձիգ ցողուն: Ցողունը ծածկված է խիտ, նեղ, կանաչ տերևներով: Կկվավուշը հողին ամրանում է ճյուղավորված ռիզոիդներով, որոնցով կլանում է ջուր և հանքային նյութեր, իսկ կանաչ տերևներով իրականացնում է ֆոտոսինթեզ: Կկվավուշը պահանջկոտ բույս չէ, այն դիմանում է ուժեղ ցրտին և շոգին, հիմնականում տարածված է խոնավ անտառներում և ճահճուտներում: